Badań Klinicznych Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, Przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka: Wzrasta. W Polsce co roku odnotowuje się około 3500-4000 nowych rozpoznań czerniaka rocznie, ok. 500 czerniaków jest wykrywanych w stadium zaawansowanym lub rozsianym. Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Zły wyciek Chemii dziękujemy Światełko w tunelu Na własną rękę Dorota i Jan Gębscy z Podkarpacia są religijnymi ludźmi. - Właśnie wróciliśmy z Pielgrzymki Charytatywnej do Włoch na rzecz Janka. Modliliśmy się o zdrowie dla niego – mówi wzruszona kobieta. Ile mszy i ile różańców zostało wyszeptanych za męża, nie zliczy. - Jedni mają wiarę w siebie, inni zawierzają Bogu. My powierzyliśmy wszystko panu Bogu i… robimy co w naszej mocy, aby Janek przeżył kolejny dzień, miesiąc, rok… Mamy dwoje małych dzieci, które potrzebują ojca. Nie wyobrażam sobie życia bez niego. Mazur / Mazur Zły wyciek - Około trzycentymetrowy pieprzyk na plecach miałem od kiedy pamiętam. Nie przejmowałem się nim, bo nigdy mi nie przeszkadzał. Nie mam jakichś innych, szczególnych znamion na ciele. Nigdy nie byłem też zwolennikiem opalania. Jak kosiło się trawę czy robiło coś na wolnym powietrzu w upał, człowiek zdjął koszulkę. Ale zaraz potem chował się w cień, odpocząć – opowiada 49-letni Jan. Dorota, młodsza od Janka o kilkanaście lat, dodaje: - Mnie to znamię Janka nie przeszkadzało. Problem zaczął się, gdy zaczęło z niego coś wyciekać. Jakaś krwawa maź, która brudziła koszulki. Powiedziałam wtedy mężowi, żeby to usunął. Nam nie przyszło do głowy, że to może być niebezpieczne. Gdy przyszły wyniki badań histopatologicznych z informacją, że w znamieniu wykryto komórki nowotworu, nie dowierzaliśmy. Wynik był jednoznaczny. Czerniak złośliwy IV stopnia - najgorszy. Zaczęła się gehenna. - Najpierw wycinali mi płaty skóry w miejscu, gdzie było znamię oraz dookoła - mówi Janek. - Mam tam bliznę wielkości zeszytu. Pani pyta, czy wcześniej miałem jakieś objawy? Poza wyciekiem nie odczuwałem żadnego dyskomfortu. Byłem przekonany, że doszło do podrażnienia, jakiejś infekcji i wraz z usunięciem znamienia, będzie po sprawie. Niestety, tak się nie stało. Ten nowotwór jest niezwykle inwazyjny. Szybko dochodzi do przerzutów. Do węzłów chłonnych, płuc, mózgu… Teraz to wiem, jednak na początku leczenia prawie nic nie wiedziałem o czerniaku. Czerniak to nowotwór złośliwy skóry. Wywodzi się on z melanocytów – komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną, który sprawia że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowym. Czerniaki najczęściej pojawiają się na skórze, ale mogą wystąpić także w obrębie ust, nosa czy gałki ocznej. Czerniak charakteryzuje się agresywnym wzrostem oraz wczesnymi i licznymi przerzutami, które są trudne w leczeniu farmakologicznym. Tymczasem, usunięcie czerniaka, kiedy choroba nie jest jeszcze zaawansowana, pozwala na wyleczenie aż 80 proc. chorych. Dlatego tak ważne jest jego szybkie i prawidłowe rozpoznanie. W Polsce co roku odnotowuje się około 50 000 przypadków nowych zachorowań na nowotwory skóry. W tym około 2500-3000 stanowią zachorowania na czerniaki, liczba ta podwaja się co 10 lat. Chemii dziękujemy Na początku 2014 roku, po ponad dwóch latach od ujawnienia się choroby, Jankowi zaordynowano chemioterapię. - Po leczeniu chirurgicznym pobrano mi węzeł wartownika, potem wycięto większość węzłów chłonnych pachwowych i przez pewien czas miałem spokój. Gdy rak zaatakował ponownie (pojawił się przerzut na nerce), rozpocząłem leczenie w Warszawie, gdzie dzięki świetnym lekarzom w porę zrobiono mi badania genetyczne i dzięki temu zostałem zakwalifikowany do programu leczenia preparatem pod nazwą handlową Zelboraf - opowiada Janek. Rodzina wiązała duże nadzieje z nową kuracją. Janek był silnym mężczyzną. Zanim zachorował, uprawiał sporty, dobrze się odżywiał. Nigdy nie narzekał na złe samopoczucie. Był wesołym pogodnym człowiekiem. - Niestety, lek po pół roku brania tabletek przestał działać. Czułem się coraz słabszy. Pojawiły się nowe przerzuty - tym razem w śródpiersiu. Jedyne co mogli wtedy zrobić lekarze, to skierować mnie na chemioterapię. Z początkiem 2014 roku, raz w tygodniu, Dorota zawoziła męża do szpitala w Rzeszowie na wlew chemii. W szpitalu najpierw pobranie krwi, potem kolejka do gabinetu lekarza na badanie. Po badaniu, ze skierowaniem w ręku, kolejna kolejka – do rejestracji. Godziny dłużą się niemiłosiernie. Ludzie zdenerwowani, chorzy, wyczerpani. Wreszcie pielęgniarka sprawdza, czy ma wolne łóżko na sali. Jest. Można podłączyć kroplówkę. - To trwało kilka tygodni - mówi Dorota. - Ale chemia nie pomogła. Kto ma pojęcie o czerniaku to wie, że jest bardzo oporny na chemioterapię czy naświetlanie. Więc guz w nerce rósł. Na dodatek mąż odczuwał silne skutki uboczne. Najgorszym okazało się uszkodzenie nerwów w rękach i stopach, tzw. polineuropatia. - Czułem się strasznie. Przechodziłem depresję. Nie mogłem samodzielnie nic zrobić. Nawet łyżki podnieść do ust… Myślę, że lekarze dawali mi może za dużą dawkę. Nie wzięli pod uwagę tego, że wraz z rozpoczęciem terapii ważyłem o 10 kilogramów mniej niż na początku choroby. Dostawałem dawkę dostosowaną do 85 kilo, a miałem 75. Czerniak skóry we wczesnym stadium jest bardzo łatwy do wyleczenia poprzez proste chirurgiczne wycięcie zmiany wraz z szerokim marginesem okolicznej tkanki. W przypadku występowania większych czerniaków, o grubości ponad 1 mm (w głąb skóry), dokonuje się biopsji węzłów chłonnych położonych najbliżej nowotworu. Jeśli w pobranych węzłach znajdują się komórki nowotworowe, konieczne jest ich całkowite wycięcie oraz rozpoczęcie leczenia systemowego. W zaawansowanym stadium czerniaka stosuje się różne metody leczenia: Chemioterapia –polega nazastosowaniu cyklostatyków, które hamują namnażanie się komórek nowotworowych. Radioterapia –polega nazastosowaniu promieniowania elektromagnetycznego. Wysoka częstotliwość powoduje uszkodzenie komórek nowotworowych. Metoda ta jest bezbolesna, zabieg wymaga jednak nawet kilkudziesięciu powtórzeń. Immunoterapia –nowoczesna terapia, która polega napobudzeniu układu odpornościowego pacjenta dowalki zkomórkami nowotworowymi. Terapia celowana –polega napodaniu leku celowanego molekularnie, tzn. blokującego swoiste mechanizmy albo receptory komórek nowotworowych. Światełko w tunelu Gębscy zaczęli szukać pomocy na własną rękę. Przeorali internet wzdłuż i wszerz w poszukiwaniu informacji, jak można pomóc Jankowi, gdzie i w jaki sposób mogą go wyleczyć. - Czego przy okazji nie robiliśmy - mówi Dorota. - Zmieniliśmy gruntownie dietę na ekologiczną, aby zdrowiej się odżywiać. Robiłam soki z pokrzyw, piekłam własny chleb. Mąż sam, dzięki własnym urządzeniom, ćwiczył godzinami niesprawne ręce i stopy. Chciał wzmocnić organizm. Nauczyliśmy się żyć z dnia na dzień i… modliliśmy się. Pierwszego marca 2014 roku weszła ustawa umożliwiająca refundację przez NFZ kuracji preparatem Ipilimumab pod nazwą handlową Yervoy, który pomógł już wielu chorym na czerniaka. Niestety, Janek nie zakwalifikował się. Nie spełniał tylko jednej z wielu wymaganych norm: miał za sobą inne ścieżki leczenia, a Yervoy jest przewidziany jak leczenie pierwszego stopnia. Na własną rękę Od października 2014 roku Gębscy organizują zbiórki pieniędzy na zakup Yervoy dla Janka (szczegóły na stronie Potrzebowali 360 tysięcy złotych na cztery dawki, które byłyby podawane w odstępie trzech tygodni. Brakuje jeszcze około 80 000 złotych. - Gdy zaczynaliśmy akcję, nie spodziewałam się, że tylu wspaniałych ludzi postanowi nam pomóc. Że uda się zgromadzić tak wielkie pieniądze w tak niedługim czasie. Wszystkim jestem ogromnie wdzięczna – mówi wzruszona kobieta. I choć Janek nie przyjął jeszcze pierwszej dawki, gdyż lekarze powstrzymują się z decyzją o jej podaniu do czasu, aż rak ponownie się uaktywni (wtedy powodzenie kuracji ma być największe), Gębscy wreszcie śpią spokojniej. - Zdaję sobie sprawę, że jestem jak tykająca bomba. Z jednej strony choroba jakby usnęła. To często zdarza się przy czerniaku. Jednak muszę być bardzo czujny, bo ten nowotwór atakuje znienacka i potem działa szybko. A stawką jest przecież życie. Czerniak skóry może rozwinąć się u każdego. Polacy z powodu jasnej karnacji są w dużym stopniu narażeni na czerniaka. Stały i znaczący wzrost (300 proc. w ciągu ostatnich 20 lat) liczby zachorowań potwierdza, iż nasz naród znajduje się w grupie wysokiego ryzyka. Zagrożenie zachorowaniem na czerniakiem wzrasta u osób: - O jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, licznych piegach, - Dużej liczbie znamion barwnikowych, znamion w miejscach drażnienia, - Które doznały oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie, - Słabo tolerujących słońce, opalających się z dużym trudem lub w ogóle, - Przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie, - U których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry, - Korzystających z solarium. Zawsze przy ekspozycji na promienie słoneczne powinno się stosować odpowiedni kremy z filtrem SPF. Zamów krem do opalania SPF 50+ Chicco razem z Kompleksowym zestawem na komary + krem do opalania SPF 50+. Dzięki niemu będziesz w pełni zabezpieczony przed pułapkami lata. Jeśli okaże się, że jesteś w grupie podwyższonego ryzyka lub stwierdzisz u siebie niepokojące objawy, wskazujące na możliwość wystąpienia czerniaka, powinieneś od razu udać się do specjalisty. Aby usprawnić diagnozę, warto zastanowić się przed wizytą nad kilkoma kwestiami: - Czy często się opalasz? - Czy opalając się korzystasz z kremów z filtrem? - Czy doznałeś kiedyś poparzenia słonecznego i czy miało to miejsce w dzieciństwie? - Czy ktoś w Twojej rodzinie chorował kiedyś na czerniaka? - Czy doznałeś kiedyś mechanicznego urazu znamienia? - Jak dawno pojawiło się znamię? - Czy któreś ze znamion zmieniło się ostatnio? W tekście zostały wykorzystane materiały zawarte na stronie zdrowie czerniak czerniak złośliwy ryzyko czerniaka zmiany na skórze melanocyty nowotwory złośliwe Nimfy kleszcza - przypominają pieprzyki. Mało, kto wie, jak groźne są nimfy kleszczy Słoneczna pogoda zachęca do spacerów, a na łąkach i w krzakach czają się na nas nimfy kleszczy, roznoszące szczególnie dużo drobnoustrojów. Są wielkości ziarna... Po szczepionce na COVID-19 mogą znikać kurzajki, pieprzyki, znamiona W mediach społecznościowych w Australii osoby, które otrzymały szczepienia przeciw COVID-19 preparatami mRNA zaczęły informować o zanikających na skórze... PAP Pieprzyki - rodzaje, powstawanie, usuwanie. Pieprzyki a ryzyko raka Znamiona barwnikowe, czyli potocznie pieprzyki, to zmiany skórne obecne na ciele każdego człowieka. Występują w różnych odcieniach – od niezauważalnych na jasnej... Zignorowany pieprzyk okazał się nieuleczalnym czerniakiem. Śmiertelnie chora 27-latka apeluje O tym, że w jej ciele rozwija się czerniak, Kassidy Pierson usłyszała sześć lat temu. Miała wtedy 21 lat. Wiedziała, że rak dał przerzuty. Rok później okazało... Monika Mikołajska Dermatoskopia - co to, na czym polega i kiedy się ją wykonuje? Poznaj wskazania do dermatoskopii Dermatoskopia lub demoskopia to badanie znamion na skórze przy zastosowaniu specjalnego sprzętu, który pozwala wielokrotnie powiększyć zmiany i wykryć ich... Usuwanie pieprzyków (znamion) Usuwanie pieprzyków (znamion) zawsze powinno mieć miejsce, kiedy zmiana ma charakter chorobowy. Można też oczywiście pozbyć się znamion, kiedy nie odpowiadają nam... Sądziła, że to zwykły pryszcz. Do lekarza trafiła w ostatniej chwili Czy niewielkie znamię na skórze może być zapowiedzą poważnych problemów ze zdrowiem? Niestety tak. Pewna Amerykanka, tylko za namową swojej kosmetyczki udała się... Jesteś nad morzem? Zbadaj pieprzyki! Podczas wakacji nad polskim morzem warto na chwilę zejść z plaży, wejść do namiotu "Rakoobrony" i skontrolować swoje pieprzyki. Badania będą wykonywane na plaży... Zły pieprzyk Chcę żyć. I to jest problem. Że zachciało mi się wychodzić za mąż, pragnę mieć dzieci, snuję plany na przyszłość. To jest cholerny problem ze mną, bo na dobrą... Joanna Weyna-Szczepańska Czerniak - jak rozpoznać, objawy, przyczyna, profilaktyka. Czy ten niebezpieczny nowotwór jest uleczalny? Czerniak jest jednym z kilkudziesięciu nowotworów złośliwych skóry, ale też jednym z najbardziej agresywnych. Dane z Krajowego Rejestru Nowotworów wskazują, iż... Marlena Kostyńska

Czy z czerniaka można się wyleczyć? P.R.: Onkolodzy zajmujący się leczeniem czerniaków mogą się pochwalić tym, że nawet 90 proc. ich pacjentów całkowicie zdrowieje. Na czym polega leczenie czerniaka? P.R.: Zmiany, które mają cechy czerniaka, wycina się chirurgicznie, w znieczpeniu miejscowym, z marginesem zdrowej skóry. Potem

Jak często słyszałaś, że nie powinnaś codziennie myć włosów albo wyrywać siwych kosmyków, bo na ich miejscu szybko wyrosną nowe? Czy przedłużanie rzęs sprawia, że naturalne włoski są osłabione, a depilacja nóg czy pach przyczynia się do tego, że odrastające włosy są grubsze i ciemniejsze? Mit 1: Golenie nóg powoduje, że włosy odrastają grubsze i ciemniejsze Ludzie włosy nie są trawą, nie można stymulować ich grubości, a tym bardziej koloru przez cięcie. Jeśli obetniesz włosy na krótko, ogolisz głowę, nogi czy ramiona, nie sprawi to, że włosy odrosną grubsze. Regularne podcinanie końcówek włosów (tych na głowie) sprawia, że wydają się one gęstsze i grubsze. Depilacja nóg woskiem (podczas której są one wyrywane od nasady, co czasem może zakłócać ich wzrost) może w niektórych przypadkach powodować, że odrastające włoski będą bardziej rzadkie. Mit 2: wyrywanie siwych włosów powoduje, że w ich miejsce wyrastają kolejne Słyszałaś, że wyrywanie siwych włosów spowoduje, że w ich miejscu szybko pojawią się kolejne? Niestety, gdyby tak było, to byłby to świetny sposób na uzyskanie gęstszej fryzury. Wielokrotne wyrywanie włosów może natomiast uszkodzić mieszki włosowe i doprowadzić do utraty włosów. Mit ten najprawdopodobniej bierze się z tego, że odkrycie jednego siwego włosa skutkuje starannym poszukiwaniem kolejnych. Siwe włosy: dlaczego się pojawiają w młodym wieku? / shutterstock Foto: Ofeminin Mit 3: ciemniejsza karnacja nie potrzebuje ochrony przeciwsłonecznej Przekonanie, że skóra oliwkowa, brązowa czy czarna nie potrzebują ochrony przeciwsłonecznej, grozi poważnymi skutkami zdrowotnymi. Prawdą jest, że odsetek zachorowań na czerniaka i inne nowotwory skóry jest niższy w populacjach osób czarnoskórych i Azjatów, jednak te, które występują, są zwykle diagnozowane znacznie później, co przekłada się na obniżenie wskaźnika przeżywalności. Osoby o czarnym kolorze skóry muszą dbać o ochronę przeciwsłoneczną, mimo tego, że prawdopodobieństwo zachorowania na raka skóry spowodowanego działaniem promieni słonecznych jest u nich mniejsze. Mit 4: wszystkie parabeny są złe Czy konserwanty, które znajdują się w kosmetykach, są zagrożeniem dla naszego zdrowia? Niewiele osób wie, że parabeny występują także przyrodzie, mogą być przyjazne dla skóry i przede wszystkim stanowić fantastyczny środek konserwujący (bez nich kosmetyk byłby zdatny do użycia zaledwie przez kilka dni). Mówienie, że wszystkie parabeny są złe, jest trochę jak mówienie, że wszystkie grzyby są złe. Wielu specjalistów ostrzega, że parabeny mogą u niektórych osób wywoływać uczulenie, ale ich dopuszczalna dawka w kosmetykach jest na tyle mała, że nie może nikomu zaszkodzić. Mit 5: zbyt częste mycie włosów jest dla nich szkodliwe Pielęgnacja włosów zależy od ich rodzaju. Jeśli są proste i cienkie, to mogą wymagać częstszego mycia, ze względu na sebum, które z powierzchni skóry głowy szybciej przenosi się na włosy, sprawiając, że są przyklapnięte i wyglądają na przetłuszczone. Grubsze, bardziej kręcone, kędzierzawe lub falowane włosy można myć sporo rzadziej, dzięki temu sebum ma więcej czasu na dotarcie do końcówek i zabezpiecza je przed wysychaniem. Jeśli regularnie stosujesz produkty do stylizacji, powinnaś również częściej myć włosy szamponem, aby nie dopuścić do nagromadzenia się tych produktów, podrażnienia skóry głowy i uszkodzenia włosów. Osobom często myjącym włosy zalecamy stosowanie delikatnych szamponów bez SLS i detergentów, a następnie stosowanie odżywki nakładanej poniżej linii ucha. Mit 6: ochrona przeciwsłoneczna powoduje niedobór witaminy D Większość osób ma niedobór witaminy D, bez względu na to, czy stosują filtry przeciwsłoneczne, czy nie. Aby temu zapobiec, wystarczy posiedzieć na balkonie lub w ogrodzie przez kilka minut, uprzednio nie zabezpieczając skóry filtrem z UV ani innym kremem. Osoby z ciemniejszą karnacją powinny posiedzieć na zewnątrz nieco dłużej, aby wygenerować taką samą ilość witaminy D. O ile na co dzień nie chodzisz w odzieży chroniącej przed promieniowaniem, kapeluszu, nie przesiadujesz non stop w cieniu i nie stosujesz najwyższego filtra UV, tak długo nie musisz się obawiać o problemy z suplementacją tej witaminy w naturalny sposób. Najlepsze sposoby na gęste brwi i długie rzęsy Foto: utkamandarinka / Getty Mit 7: sztuczne rzęsy i ich przedłużanie niszczą naturalne włoski Wykwalifikowana ekspertka od przedłużania rzęs powinna mieć na uwadze długość i grubość sztucznych włosków, które będzie doklejać do naturalnych. Dzięki temu może mieć pewność, że nie będą one zbyt ciężkie czy nazbyt długie i czy będą odpowiednio zamocowane, by umożliwić naturalnym rzęsom dalszy zdrowy wzrost bez żadnych podrażnień. Wiele osób uszkadza rzęsy w domu na skutek nieprawidłowej pielęgnacji. Zbyt mocne pocieranie włosków w celu usunięcia resztek tuszu może zrobić więcej szkody niż prawidłowo przedłużone rzęsy, z którymi zazwyczaj obchodzimy się bardziej delikatnie. Mit 8: w czasie ciąży nie można stosować kosmetyków do pielęgnacji skóry zawierających aktywne składniki Informacje dotyczące sposobu pielęgnacji skóry w czasie ciąży oraz stosowania kosmetyków zawierających składniki aktywne, takie jak witamina C, witaminy z grupy B oraz niacynamid (występujący w mięsie, drobiu, rybach, orzechach i warzywach) mogą być mylące. W ciąży można stosować większość kosmetyków, w których składzie znajdują się aktywne składniki. Wyjątkiem są retinol i kwas salicylowy, które mogą negatywnie wpływać na rozwój łożyska oraz płodu. Zobacz też: Ta zielona pomadka kosztuje tylko 12 zł, a pozostawi na naszych ustach niepowtarzalny odcień różu. Jak to możliwe? Aż do 40 proc. taniej. Kremy, które liftingują i redukują cienie pod oczami Wosk do brwi w kredce za 23 zł daje efekt laminacji. Jaki połysk!

Akt I: wycięcie czerniaka. Jeśli biopsja wycinająca podejrzaną zmianę potwierdzi, że mamy do czynienia z czerniakiem, postępowaniem z wyboru jest leczenie chirurgiczne. Takie wycięcie guza z odpowiednio szerokimi marginesami zdrowych tkanek stanowi podstawową metodę w przypadku choroby zlokalizowanej (bez przerzutów).

Artykuł opublikowany: 2016-05-19 00:00:00 Niestety, zdecydowana większość Polaków jest narażona na zachorowanie na czerniaka. To za sprawą jasnej karnacji, charakterystycznej dla mieszkanców naszego kraju. 25% z nas nie powinno korzystać z kąpieli słonecznych. Badania wskazują, że 40% Polaków z jasną karnacją charakteryzuje się wysokim stopniem ryzyka nabycia zmian nowotworowych. Osoby, które są najbardziej narażone na rozwój czerniaka, to osoby: o jasnej lub bardzo jasnej cerze z piegami i/lub znamionami które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym o jasnych i rudych włosach o jasnych oczach które słabo tolerują słońce które opalają się z dużym trudem lub w ogóle Należy pamiętać, że obciążenie związane z zachorowaniem na czerniaka przez naszych bliskich silnie podnosi ryzko nabycia tego nowotworu przez nas. Szczególnie wrażliwą grupę zwiększonego ryzyka – ze względu na podatność na poparzenia słoneczne – stanowią małe dzieci, których skóra nie jest w pełni zdolna do obrony. Dlatego też należy zwrócić szczególną uwagę na ochronę najmłodszych przed promieniowaniem słonecznym. Skóra najmłodszych nie potrafi obronić się przed silnym promieniowaniem słonecznym. Oparzenia słoneczne u dzieci istotnie zwiększają ryzyko zachorowania na czerniaka w przyszłości – przekonuje prof. dr hab. n. med. Witold Owczarek, Kierownik Kliniki Dermatologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, Centralny Szpital Kliniczny MON.

Łuskane orzechy włoskie przechowuje się do roku w lodówce lub zamrożone. 7. Drzewo orzecha włoskiego należy przycinać w okresie spoczynku zimowego, przed opadnięciem liści. Wycinaj martwe, uszkodzone lub chore gałęzie i przerzedzaj zatłoczone miejsca, aby do środka drzewa docierało więcej światła słonecznego i powietrza. Znamię to niewielkie skupisko komórek barwnikowych, które pojawia się na skórze. Znamiona pospolite mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. Zwykle jednak są zlokalizowane w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych. Większość dorosłych osób ma na skórze do 30 pieprzyków, a nowe znamiona powstają wraz z wiekiem. Podobnie jak w przypadku każdej innej części ciała, znamiona mogą zostać zranione przez rozdarcie lub zadrapanie. Czy rozdrapany pieprzyk jest niebezpieczny? Jak zwalczać czerwone pieprzyki? Dowiedz się! Co się zatem stanie, jeśli niechcący zdrapiesz pieprzyk? Czy rozdrapany pieprzyk jest niebezpieczny? Zdrapanie znamienia prawdopodobnie spowoduje pewne krwawienie, ale nie powinno wymagać pomocy medycznej. Jeśli jednak pieprzyk nadal będzie krwawił, powinien go zbadać dermatolog. Należy jednak pamiętać, że narośl na skórze, która nieustannie krwawi, może być sygnałem ostrzegawczym raka skóry. Każdy rozdrapany pieprzyk należy obserwować. Co zrobić, jeśli rozdrapiemy pieprzyk? Czerwone pieprzyki Jeśli uwypuklony pieprzyk zostanie podrapany, to najprawdopodobniej zacznie krwawić. W przypadku leczenia ran po rozdrapaniu należy uzbroić się w cierpliwość. Dlaczego rana od razu krwawi? Dzieje się tak, ponieważ otaczająca skóra pod znamieniem została zraniona, co sprawia wrażenie, że pieprzyk krwawi. Naczynia skórne znajdujące się pod znamieniem mogą również ulec osłabieniu i stać się podatne na urazy. Jeśli pieprzyk swędzi, zbyt mocne drapanie może spowodować pęknięcie otaczającej go skóry. Krwawiący pieprzyk może być bolesny, ale można go łatwo wyleczyć w domu. Nie trzeba się zbytnio przejmować pieprzykami, które krwawią lub sączą płyny z powodu urazu. Należy jednak udać się do dermatologa, jeśli wydaje się, że krwawią bez powodu. Krwawiące znamiona, które przypominają otwarte rany, mogą być oznaką czerniaka, który jest formą raka skóry. Czerwone pieprzyki — czego są oznaką? Ponieważ rak dotknął tak wielu ludzi w taki czy inny sposób, naturalne jest, że będziemy się niepokoić, jeśli zauważymy zmiany na naszej skórze. Prawdę mówiąc, skóra zawsze się zmienia i prosi nas o zwrócenie na nią szczególnej uwagi. Pojawianie się pieprzyków i innych narośli wymaga zauważenia, a w niektórych przypadkach oceny przez dermatologa. Jednak nowe znamiona i narośla, takie jak czerwone pieprzyki i plamki, nie muszą wywoływać nadzwyczajnego niepokoju. Czerwone kropki na ciele dotyczą wielu z nas, ale nie trzeba się niepokoić. Na skórze może pojawić się inny rodzaj narośli, która jest czerwona i wygląda jak pieprzyk. Jest to tzw. naczyniak wiśniowy. W przeciwieństwie do znamienia, naczyniaki wiśniowe zwykle nie ujawniają się aż do późnego wieku. Te narośla nie są rakiem. Składają się one z kolekcji małych naczyń krwionośnych. Naczyniak wiśniowy jest często jasnoczerwony, okrągły lub owalny w kształcie i mały. Niektóre naczyniaki wiśniowe wydają się gładkie i równe ze skórą, podczas gdy inne są lekko uniesione. Najczęściej rosną na tułowiu, ramionach, nogach i barkach. Krwawienie może wystąpić, jeśli naczyniak zostanie podrapany, potarty lub przecięty. Jak leczy się naczyniaki wiśni? Prawdopodobnie nie będzie konieczne leczenie naczyniaka, ale istnieją opcje, jeśli chcemy go usunąć ze względów kosmetycznych. Usunięcie może być konieczne, jeśli znajduje się on w miejscu, które łatwo ulega uderzeniom, co może prowadzić do regularnego krwawienia. Istnieje kilka popularnych procedur usuwania czerwonych pieprzyków. Czy znamię może być groźną oznaką? Źródło: Znamię wrodzone to po prostu termin medyczny oznaczający znamię, z którym się rodzimy. Znamię wrodzone wygląda jak okrągła lub owalna plama kolorowej skóry i zazwyczaj jest uniesione. Mogą być jednokolorowe lub wielokolorowe. Mogą mieć różną wielkość, od maleńkiej plamki do czegoś, co pokrywa dużą część ciała. W niektórych przypadkach wyrastają z nich włosy. Skóra uzyskuje kolor z komórek wytwarzających pigment, zwanych melanocytami. Znamiona powstają, gdy komórki te grupują się w jednym miejscu, zamiast być równomiernie rozmieszczone na całej skórze. W przypadku znamion wrodzonych proces ten zachodzi już w okresie płodowym. Znamię wrodzone może z czasem stać się mniejsze lub większe. W innych przypadkach może stać się ciemniejsze, wypukłe, bardziej wyboiste i owłosione, zwłaszcza w okresie dojrzewania. W rzadkich przypadkach mogą one całkowicie zniknąć. Znamiona wrodzone zwykle nie powodują żadnych objawów, ale czasami swędzą, gdy są większe. Skóra może być również nieco bardziej delikatna i łatwo ulegać podrażnieniom niż otaczająca ją skóra. Jak Rozróżnienie między pieprzykami a czerniakiem nie zawsze jest łatwe, nawet dla dermatologów z wieloletnim doświadczeniem i wykształceniem. Istnieją jednak pewne charakterystyczne oznaki, które mogą pomóc w odróżnieniu łagodnej (nienowotworowej) zmiany skórnej od niebezpiecznego raka skóry. Wskazówki te są czasami subtelne, ale mogą wystarczyć, aby poddać się ocenie i postawić diagnozę, kiedy rak jest jeszcze uleczalny. Pieprzyk — cechy charakterystyczne. Czy rozdrapany pieprzyk jest niebezpieczny? Znamię to termin medyczny określający pieprzyk. To łagodny guz melanocytowy, czyli nienowotworowa zmiana skórna, która rozwija się z komórek wytwarzających barwnik, zwanych melanocytami. Znamiona, znane również jako znamiona urody, zwykle nie występują przy urodzeniu. Zaczynają pojawiać się w dzieciństwie i w wieku nastoletnim. Mogą one rozwijać się zarówno na skórze, w warstwie zwanej naskórkiem, jak i pod skórą, w warstwie zwanej skórą właściwą. Większość pieprzyków nie powoduje żadnych problemów. Jednak osoba, która ma ich więcej niż 50 jest bardziej narażona na rozwój czerniaka, najbardziej agresywnej formy raka skóry. Niebezpieczny czerniak Czerniak jest rodzajem raka skóry, który również rozwija się z melanocytów wytwarzających pigment. Główną przyczyną czerniaka jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe (UV) emitowane przez słońce lub urządzenia takie jak solarium. Wczesne oznaki czerniaka to zmiany w wielkości lub wyglądzie znamienia. W późniejszych stadiach zmiany mogą stać się skorupiaste, tworzyć wrzody lub krwawić. Czerniak zazwyczaj nie powoduje bólu. Czerniak a pieprzyk — różnice i rozróżnienie Cechy, które odróżniają znamiona normalne od czerniaków to: Symetria: Gdyby narysować linię przez środek, obie strony pasowałyby do siebie pod względem koloru, grubości i kształtu. Spójna granica: granice są gładkie i wyraźne. Jednolity kolor: kolor jest również jednolity na całej powierzchni. Niewielki rozmiar: pieprzyk ma na ogół mniej niż 6 milimetrów (mm) średnicy. Większy rozmiar nie jest gwarancją czerniaka, ale należy go obserwować. Płaski: normalne znamiona są płaskie. Możesz przejechać po nim palcem, nie wiedząc, że tam jest. Usunięcie pieprzyków Źródło: Szwy to specjalne nici, które są wszywane przez skórę w miejscu zranienia, aby połączyć brzegi rany. O szwy i ranę należy dbać w następujący sposób: Utrzymuj obszar pod przykryciem przez pierwsze 24 do 48 godzin po założeniu szwów. Po upływie 24 do 48 godzin delikatnie przemyj miejsce zranienia chłodną wodą z mydłem. Osusz miejsce czystym ręcznikiem papierowym. Twój lekarz może zalecić nałożenie na ranę wazeliny lub maści z antybiotykiem. Jeśli na szwy nałożony był bandaż, zastąp go nowym, czystym bandażem. Utrzymuj miejsce zabiegu w czystości i suchości, przemywając je 1 do 2 razy dziennie. Twój dostawca usług medycznych powinien poinformować Cię, kiedy należy zgłosić się ponownie w celu usunięcia szwów. Jeśli nie, skontaktuj się z nim. Jak dbać o otwartą ranę? Jeśli lekarz nie zamknie rany szwami, należy pielęgnować ją w domu. Można zostać poproszonym o założenie opatrunku na ranę lub lekarz może zasugerować, aby pozostawić ranę otwartą na powietrzu. Utrzymujmy to miejsce w czystości i suchości, przemywając je 1-2 razy dziennie. Zalecenia po zabiegu Nie używajmy środków do czyszczenia skóry, alkoholu, nadtlenku, jodyny ani mydła z antybakteryjnymi substancjami chemicznymi. Mogą one uszkodzić tkankę rany i spowolnić gojenie. Miejsce poddane zabiegowi może być zaczerwienione. W ciągu kilku godzin często tworzy się pęcherz. Może on być przezroczysty albo mieć czerwony lub fioletowy kolor. Przez okres do 3 dni może występować niewielki ból. W większości przypadków podczas gojenia nie jest potrzebna żadna specjalna pielęgnacja. Obszar ten należy delikatnie myć raz lub dwa razy dziennie i utrzymywać w czystości. Bandaż lub opatrunek powinien być potrzebny tylko wtedy, gdy obszar ten ociera się o ubranie lub może być łatwo zraniony. Tworzy się strupek, który zazwyczaj złuszcza się samoistnie w ciągu 1-3 tygodni, w zależności od leczonego obszaru. Nie należy zrywać strupka. Ważne wskazówki Poniższe wskazówki mogą okazać się pomocne. Zapobiegaj ponownemu otwarciu się rany, ograniczając do minimum intensywną aktywność. Upewnijmy się, że podczas pielęgnacji rany mamy czyste ręce. Jeśli rana znajduje się na skórze głowy, można umyć ją szamponem. Bądźmy delikatni i unikajmy dużego kontaktu z wodą. Dbajmy o swoją ranę, aby zapobiec dalszemu powstawaniu blizn. Można przyjmować leki przeciwbólowe zgodnie z zaleceniami, na ból w miejscu rany. Zapytajmy swojego lekarza o inne leki przeciwbólowe (takie jak aspiryna lub ibuprofen), aby upewnić się, że nie spowodują one krwawienia. Skontroluj stan rany u swojego lekarza, aby upewnić się, że rana goi się prawidłowo.
Za inne potencjalne przyczyny czerniaka w tym przypadku uznawane są urazy w obrębie paznokci czy palców. Zwiększone ryzyko wystąpienia tej choroby paznokci (czerniak na paznokciu) mają pacjenci w podeszłym wieku oraz osoby, które borykają się z zaburzeniami odporności (wynikającymi np. z zakażenia wirusem HIV). Czerniak paznokcia
... Początkujący Szacuny 14 Napisanych postów 88 Wiek 30 lat Na forum 15 lat Przeczytanych tematów 6397 Mam pytanie, czy można wyrywać włosy z pieprzyka ? Czy to nie podrażnia go w jakiś sposób ? Bo mam kilka na twarzy i za***iście szybko rosną, więc ich golenie nie wchodzi w grę, a jak wyrwę to mam spokój na kilka dni. ... Bull Administrator Ekspert Szacuny 922 Napisanych postów 55277 Wiek 48 lat Na forum 20 lat Przeczytanych tematów 335923 Niemal od zawsze można było spotkać się opiniami, iż włosów wyrastających z pieprzyków czy znamion nie można usuwać, gdyż w wyniku naruszenia zmian pigmentacyjnych może dojść do rozwoju choroby nowotworowej. Bernard Cohen, ordynator wydziału dermatologii szpitala Johns-Hopkins School of Medicine w Baltimore USA jest zdania, iż usuwanie włosów poprzez golenie, wyrywanie, depilację woskiem itp. nie niesie za sobą żadnego ryzyka. Ryzyko natomiast niesie za sobą wystawianie znamion i pieprzyków na nadmierne działanie promieni słonecznych. To właśnie niezakrywanie takich zmian podczas kąpieli słonecznych jest główną przyczyną rozwoju procesów nowotworzenia. Jeżeli niepokoi Cię wygląd znamion i pieprzyków na ciele warto wybrać się do dermatologa, który po wnikliwej analizie może dać skierowanie do usunięcia zmian. Usunięcie takich zmian jest niemal bezbolesne, wykonuje się je przy pomocy znieczulenia miejscowego i najczęściej wycina za pomocą skalpela. Ekspert SFD Pochwały Postów 686 Wiek 32 Na forum 11 Płeć Mężczyzna Przeczytanych tematów 13120 Wyjątkowo przepyszny zestaw! Zgarnij 3X NUTLOVE 500 w MEGA niskiej cenie! KUP TERAZ ... Początkujący Szacuny 15 Napisanych postów 143 Na forum 18 lat Przeczytanych tematów 3544 Nie powiem Ci czy można, ale ja usuwam. Tylko, że mnie wyrasta jeden włosek z pieprzyka, który znajduje się na brwi (przy depilacji brwi dziwnie by wyglądało gdyby jeden został). Jeśli jest to taka "myszka" to ja pozostałabym przy goleniu. ... Początkujący Szacuny 17 Napisanych postów 458 Na forum 18 lat Przeczytanych tematów 26142 Wyrywać to chyba nie bardzo. Ja mam kilka. Na płaskich gole, a na wypukłych nożyczkami skracam. Ogólnie ***owa sprawa z tymi pieprzykami. Zastanawiam sie czy nie usunąć tego jakoś 5 Can I at least get a blow job ? ... Początkujący Szacuny 14 Napisanych postów 88 Wiek 30 lat Na forum 15 lat Przeczytanych tematów 6397 To jest taki pieprzyk, trochę wypukły i jak nożyczkami obciąć to brzydko wygląda jak sterczą z tego takie włosy. A jak wyrywam te włosy, to nieraz zrobi się trochę bardziej wypukły. Golenie nie wchodzi z grę, ponieważ musiałbym 2x na dzień golić te pieprzyki, a poza tym jak golę ten pieprzyk to nieraz kawałek jego się zetnie jak jest wypukły. Dzięki za odpowiedzi i liczę na więcej. ... Początkujący Szacuny 17 Napisanych postów 458 Na forum 18 lat Przeczytanych tematów 26142 NO tak tylko że wyrywając te włoski podrażniasz pieprzyk, co jest niebezpieczne i może chyba nawet doprowadzić do rozwoju czerniaka 7 Can I at least get a blow job ? ... Początkujący Szacuny 14 Napisanych postów 88 Wiek 30 lat Na forum 15 lat Przeczytanych tematów 6397 Wypowie się ktoś jeszcze ? Jeszcze mam jedno pytanie. Czy usunięcie tego pieprzyka jest całkowicie bezpieczne ? tzn. czy od tego nie rozwinie się np. czerniak ? Zmieniony przez - Quatrro w dniu 2007-10-21 18:37:39 ... Ekspert Szacuny 155 Napisanych postów 10921 Na forum 16 lat Przeczytanych tematów 43675 nie mialam nigdy takiego problemu jezlei chcesz usunac to nie ma przeciwskazan czerniaka wowczas sie nie obawiaj ... Początkujący Szacuny 14 Napisanych postów 88 Wiek 30 lat Na forum 15 lat Przeczytanych tematów 6397 A może ktoś już miał usuwanego pieprzyka ? Jak wygląda zabieg i miejsce po pieprzyku ? ... Początkujący Szacuny 15 Napisanych postów 143 Na forum 18 lat Przeczytanych tematów 3544 Heh ja miałam... ale to nie był malutki pieprzyk w widocznym miejscu (np. twarz) i nie był usuwany przez chirurga plastyka. Pieprzyk - znamię, około cm na cm usunął mi zwykły chirurg i stwierdził, ze będzie malutka blizna... jest taka coś wielkości orzecha włoskiego Dobrze, że znajduje się to w mało widocznym miejscu - dół pleców, już właściwie tyłek. Jesli chcesz coś z tym działać idź do profesjonalisty!!! Jedna pani prof. z mojej uczelni ostatnio usunęła sobie bardzo duże znamię z okolicy nosa. Nie ma najmniejszego śladu. Widać, ze zrobił to ktoś kto się zna na swojej robocie. ... Początkujący Szacuny 3 Napisanych postów 1 Na forum 10 lat Przeczytanych tematów 8 miałam pieprzyka na brodzie.. i usunęłam go 2 tyg temu.. rósł na nim włosek.. teraz jak już odpadł strup.. zauważyłam , że ten włos nadal tam jest.. usunięcie pieprzyka nic nie dało ;/ a teraz jest jeszcze gorzej bo nie mogę się go na razie pozbyć bo to miejsce jeszcze boli ;/ ... Początkujący Szacuny 9 Napisanych postów 2425 Wiek 27 lat Na forum 10 lat Przeczytanych tematów 9575 Odkopałaś stary temat patrz na daty
Statystyki mówią, że bez względu na to, z jaką postacią czerniaka mamy do czynienia, w pierwszym stadium choroby blisko 90% pacjentów może liczyć na całkowite wyleczenie, a terapia ogranicza się do chirurgicznego usunięcia zmiany wraz z marginesem zdrowej tkanki. Osoby bez znamion nie są zagrożone wystąpieniem czerniaka. MIT.
Jak rozwija się czerniak skóry – czynniki ryzyka Czerniak skóry należy do złośliwych nowotworów umiejscowionych najczęściej na powierzchni skóry, na błonach śluzowych, paznokciach, a czasem nawet w gałce ocznej. Melanocyty, będące naturalnymi komórkami naskórka, pod wpływem czynników środowiskowych czy chemicznych mogą przekształcić się w komórki rakowe. Także czynniki genetyczne mogą zwiększać ryzyko zachorowania na czerniaka. Aby móc odpowiedzieć na pytanie, jak powstaje czerniak, należy przyjrzeć się bliżej komórkom, które w warunkach fizjologicznych nadają kolor ludzkiej skórze, dzięki obecności pigmentu. Mowa oczywiście o melanocytach, które występują w naskórku, naczyniówce oka, tęczówce, oponach mózgowo-rdzeniowych oraz uchu wewnętrznym. Badacze z Uniwersytetu w Iowa na łamach naukowego pisma PLOS ONE opublikowali badania, które wskazują, że czerniak jest jednym z najszybciej rozwijających się nowotworów skóry. Rozwój czerniaka jest znacznie szybszy niż rozwój innych komórek rakowych – jedna komórka czerniaka potrzebuje średnio czterech godzin, aby wytworzyć cytoplazmatyczne połączenie (mostki) z inną komórką. Czerniak rośnie zatem w bardzo szybkim tempie, szczególnie jeżeli jest już zaawansowany. Pod wpływem określonego czynnika w melanocytach zachodzą przemiany metaboliczne i genetyczne, które rozregulowują ich cykl komórkowy. Dochodzi do zaburzenia wielu kluczowych dla zdrowej komórki procesów: apoptozy (programowanej śmierci komórki), zdolności do podziału oraz wzrostu. W efekcie upośledzeniu ulegają procesy przemian genetycznych (modyfikacji histonów, transkrypcji genów, mutacji). Dowiedziono, że na szybkość rozwoju czerniaka wpływają zaburzenia szlaku MAPK-ERK z całą kaskadą białek. Ma to wpływ na szybki wzrost komórek czerniaka i odporność na apoptozę. Ponad 50% wszystkich czerniaków to zmiany powstające de novo (czyli jako nowe zmiany), a około 40% tworzy się na podłożu istniejącej już zmiany barwnikowej. Atypowe komórki czerniaka rosną w szybkim tempie jako płaska zmiana na powierzchni skóry. Zmienione nowotworowo melanocyty mogą występować pojedynczo lub w skupiskach. W kolejnych fazach rozwoju czerniaka jego komórki mogą migrować w głąb brodawkowatej skóry, jednak nie mają one jeszcze tendencji do dawania przerzutów. Pionowe naciekanie skóry w jej głębszych warstwach odbywa się w kolejnych stadiach rozwoju czerniaka. Powstawanie przerzutów (np. na węzły chłonne) jest procesem najczęściej wielomiesięcznym lub wieloletnim. Niestety, zdarza się także, że nawet kilkanaście lat po operacyjnym usunięciu guza komórki czerniaka migrują w okolice węzłów limfatycznych. Nawet z niewielkich rozmiarowo guzów mogą powstać odległe przerzuty do wątroby czy do kości. Przerzuty w czerniaku rozwijają się w trzech etapach – drogą krwionośną lub naczyniami limfatycznymi. Pierwszym etapem są niekiedy przerzuty satelitarne oraz in transit (między guzem a węzłem chłonnym znajdującym się w jego sąsiedztwie). Następnie dochodzi do przerzutów węzłowych i odległych. Nie zawsze jednak rozwój przerzutów odbywa się w takiej właśnie kolejności. U ponad połowy chorych pierwszymi przerzutami są przerzuty węzłowe. Organami, które są najbardziej narażone na przerzuty, są płuca, wątroba, mózg oraz kości. Zauważono, że lokalizacja przerzutów ma duże znaczenie w określeniu pięcioletniego okresu przeżycia pacjenta. Lepsze rokowania mają chorzy, u których przerzuty znajdują się w węzłach chłonnych niż ci, u których są one obecne w trzewiach. Czynniki ryzyka w przypadku czerniaka Czerniak może powstać pod wpływem wielu czynników genetycznych i epigenetycznych. Należą do nich między innymi: Bardzo duża ekspozycja na szkodliwe promieniowanie UVA oraz UVB bez zabezpieczenia się wysokimi filtrami. Długotrwałe przebywanie na słońcu lub w solarium ma największe przełożenie na rozwój tego nowotworu. Jasna karnacja i włosy, a także niebieskie oczy sprzyjają przekształcaniu się komórek melanocytów w komórki rakowe czerniaka. Największy odsetek populacji cierpiącej na czerniaka żyje w krajach skandynawskich. Duża liczba pieprzyków na skórze, szczególnie gdy są wystawione na promieniowanie słoneczne. Oparzenia słoneczne. Wiek – pomimo, że ryzyko wystąpienia czerniaka rośnie wraz z wiekiem, to ekspozycja na promieniowanie w młodości ma ogromne znaczenie w pojawieniu się nowotworu w wieku dorosłym. Predyspozycje genetyczne, szczególnie mutacje w genie CDKN2A. Im szybsze rozpoznanie czerniaka za pomocą dermatoskopii, tym szybsza kliniczna klasyfikacja zaawansowania tego nowotworu, a co za tym idzie, szybsza interwencja chirurgiczna lub farmakologiczna. Pobranie materiału biologicznego odbywa się dzięki biopsji. Materiał badawczy oddawany jest następnie do weryfikacji histopatologicznej w laboratorium.
się z melanocytów. Szybko zdiagnozowany, daje szanse trwałego uleczenia. Czynnikiem mającym największy wpływ na powstanie i 10.12.2016rozwój czerniaka jest ekspozycja na naturalne oraz sztuczne promie-niowanie ultrafioletowe. Celem pracy było zbadanie stanu wiedzy studentów na temat powstawania i rozwoju czerniaka złośliwego.
Jak często należy odwiedzać dermatologa, aby badać znamiona? Przynajmniej raz w roku. Osoby, u których występuje zwiększone ryzyko związane z zachorowaniem na czerniaka, powinny robić to częściej. Kto jest szczególnie narażony na ryzyko wystąpienia czerniaka? Najbardziej narażone są osoby: posiadające jasną karnację, niebieskie oczy, piegi cierpiące na tzw. zespół znamion atypowych skóry takie, które przynajmniej raz w życiu doznały poparzenia słonecznego, szczególnie, jeśli miało to miejsce w dzieciństwie. Uważać również powinni wszyscy, którzy choć raz w życiu mieli już wycinane podejrzane znamię. Czy każde znamię, które uległo zmianie, to czerniak? Nie każde zmienione znamię oznacza czerniaka. Jednak, każde znamię, które uległo zmianie (zwłaszcza w krótkim okresie czasu), powinno zostać zbadane przez dermatologa. Czy czerniak jest uleczalny? Wcześnie wykrycie czerniaka daje nawet 90% szansę na całkowite wyzdrowienie. Zasada jest prosta: im wcześniej wykryte zostaną zmiany nowotworowe, tym większe są szanse na wyzdrowienie. Dlatego tak ważne jest, aby regularnie przeprowadzać badania skóry. Jak leczyć czerniaka? Czerniak skóry we wczesnym stadium jest bardzo łatwy do wyleczenia poprzez proste chirurgiczne wycięcie zmiany wraz z szerokim marginesem okolicznej tkanki. W przypadku występowania większych czerniaków o grubości ponad 1 mm (w głąb skóry) dokonuje się biopsji węzłów chłonnych położonych najbliżej nowotworu. Jeśli w pobranych węzłach znajdują się komórki nowotworowe, konieczne jest ich całkowite wycięcie oraz rozpoczęcie leczenia systemowego. W zaawansowanym stadium czerniaka stosuje się chemioterapię, radioterapię, immunoterapię i terapię celowaną. Gdzie powinien zgłosić się pacjent, który właśnie dowiedział się, że ma czerniaka? Pacjent, u którego wykryto czerniaka powinien jak najszybciej zgłosić się do ośrodka onkologicznego na dalsze badania. W Polsce istnieje kilkanaście ośrodków onkologicznych, w których leczy się czerniaka. Chorzy mają zatem łatwy dostęp do specjalistycznej opieki. Adresy ośrodków onkologicznych znajdują się na stronie Czy czerniak jest chorobą dziedziczną? Czy wystąpienie czerniaka w rodzinie oznacza, że mamy większe predyspozycje do zachorowania? Predyspozycje genetyczne nie odgrywają znaczącej roli w przypadku zachorowań na czerniaka, co oznacza, ze czerniak nie jest nowotworem dziedzicznym. Należy jednak pamiętać, że z uwagi na podobny fenotyp członków rodziny, statystycznie rodzina chorego na czerniaka jest bardziej narażona na zachorowanie. Dlatego tak ważne jest, aby w przypadku zachorowania jednego z członków rodziny na ten nowotwór, pozostali jej członkowie ze szczególną uwagą obserwowali swoją skórę.
21 maja 2012 to Dzień Czerniaka. Organizacją, która stworzyła Dzień Czerniaka jest Euromelanoma, opisująca siebie jako: “europejska kampania na rzecz przeciwdziałania rakowi skóry, której celem jest informowanie o metodach zapobiegania tej chorobie, wczesnej diagnozie i leczeniu.”. Brzmi nieźle, czyż nie? Zdrowe zakupy Czerniak złośliwy (melanoma) słusznie cieszy się złą sławą. Choć to nowotwór relatywnie rzadki - zaledwie 7% przypadków raka skóry i 1% spośród wszystkich złośliwych zmian - cechuje się kiepskimi rokowaniami i tendencją do przerzutów. Niestety diagnostyka i leczenie pozostawiają wiele do życzenia, co w praktyce oznacza, że sporo przypadków wciąż rozpoznaje się w zaawansowanych stadiach - na tyle późno, że chorym pozostaje ledwie kilka czy kilkanaście miesięcy życia. Co gorsza, nawet świadomość zagrożenia czerniakiem skóry i systematyczna profilaktyka oparzeń słonecznych nie przechylają szali na naszą stronę. Rak może bowiem rozwinąć się wszędzie tam, gdzie znajdują się melanocyty - komórki pigmentowe wytwarzające melaninę - a więc w oku, pod paznokciem czy w błonach śluzowych (przewodu pokarmowego, układu moczowego lub oddechowego). W kręgu chorób Nie tylko wcześniejsze występowanie raka skóry (czerniaka, podstawnokomórkowego lub kolczystokomórkowego) zwiększa ryzyko zachorowania. Również pacjenci ze zdiagnozowanymi chłoniakami nieziarniczymi (zwłaszcza przewlekłą białaczką limfatyczną) muszą liczyć się z takim prawdopodobieństwem. Co ciekawe, ryzyko rozwoju czerniaka jest istotnie większe wśród osób otrzymujących chemioterapię zawierającą w swoim schemacie fludarabinę lub jej połączenie z rytuksymabem, a także wiąże się z wcześniejszą obecnością chorób autoimmunologicznych aktywujących komórki T1. Również pacjenci z łuszczycą są bardziej narażeni na rozwój czerniaka, co stwierdzono na podstawie danych 10 947 osób z tą dermatozą, z których u 64 rozpoznano go później2. Jeszcze ciekawsze zależności odkryto między czerniakiem a chorobą Parkinsona. W jednym z dużych badań, którego wyniki zostały opublikowane w ubiegłym roku, zidentyfikowano ponad 1,5 tys. przypadków współwystępowania tych schorzeń. Okazało się, że osoby cierpiące na parkinsona są czterokrotnie bardziej narażone na czerniaka, a u chorych z czerniakiem występowało 4 razy większe ryzyko rozwoju choroby Parkinsona. Co więcej, analiza wykazała zwiększone 35-letnie skumulowane jej ryzyko u pacjentów z rakiem (11,8%) w porównaniu z grupą kontrolną (2,6%). Przyczyny tych zależności nie do końca są jasne, ale mogą obejmować nieprawidłowości na poziomie genetycznym, środowiskowym lub odpornościowym3. Bibliografia J Clin Oncol 2015; 33 (28): 3096-3104 J Eur Acad Dermatol Venereol 2016; 30 (1): 83-85 Mayo Clin Proc 2017; 92 (7): 1070-1079 Na przykładzie tego nowotworu złośliwego skóry łatwo zrozumieć, jak względne mogą być liczby. Z jednej strony w Polsce czerniaki występują dość rzadko (standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosi ok. 4,9/100 tys., co odpowiada w ostatnich latach ok. 3,1 tys. zachorowaniom rocznie). Jednak z drugiej strony charakteryzują się największą dynamiką wzrostu liczby zachorowań. W latach 1980-2010 zwiększyła się ona w naszym kraju niemal 3-krotnie1. Naukowcy przewidują niestety, że ta tendencja nie ulegnie zmianie i z czasem będzie tylko gorzej. A jest się czego bać, bo czerniak to naprawdę podstępny wróg i choć coraz lepiej rozumiemy mechanizm jego rozwoju, tak naprawdę wciąż nie potrafimy go pokonać. Jak powstaje czerniak? Na pewno wiadomo, że ten rodzaj nowotworu powstaje w wyniku złośliwej transformacji (karcynogenezy) komórek pigmentowych. Nie ma też wątpliwości, że procesowi temu sprzyjają przede wszystkim intensywne działanie promieniowania ultrafioletowego (słonecznego lub sztucznego, np. w solariach; a zwłaszcza oparzenia słoneczne w dzieciństwie i wieku młodzieńczym), niska zawartość barwnika w skórze (jasna cera, piegi), obecność zmian barwnikowych na skórze oraz czynniki genetyczne2. Duże znaczenie ma też historia nowotworu: nie tylko jego przypadki wśród członków rodziny, ale i wcześniejsze występowanie u samego chorego czerniaka (co zwiększa ryzyko 8-10 razy) lub innego nowotworu złośliwego skóry, w tym raka podstawnokomórkowego lub kolczystokomórkowego3. To zresztą nie koniec listy (patrz ramka pt. "W kręgu chorób"). Wszystkie te dość dobrze poznane czynniki ryzyka nie dają jednak odpowiedzi na pytanie o mechanizm rozwoju czerniaka. Innymi słowy: co takiego dzieje się w melanocytach, że zmieniają się w komórki rakowe? Amerykańscy naukowcy wierzą, że odkryli proces biochemiczny, którego skutkiem jest przekształcenie zdrowych komórek skóry w nowotworowe. Przekonują, że w rozwój czerniaka zaangażowane są mechanizmy immunologiczne, w wyniku których organizm zamiast zwalczać chorobę, pomaga w jej w rozwoju. Przyczyną tych zaburzeń ma być białko nazywane RXR (retinoid-X-receptor). Jeżeli jest ono obecne we właściwej ilości, wspomaga działanie układu odpornościowego wobec tkanek skóry - zwłaszcza melanocytów. Kiedy DNA tych komórek ulegnie uszkodzeniu, RXR umożliwia ich usunięcie z organizmu. Jeżeli jednak ekspresja tego białka jest zbyt niska, mechanizmy immunologiczne zostaną zahamowane, a uszkodzone melanocyty będą zalegać w organizmie, z czasem przekształcając się w czerniaka4. Być może zatem testy określające poziom ekspresji RXR będą w przyszłości skutecznym sposobem identyfikowania osób zagrożonych rozwojem czerniaka. Gen czerniaka Entuzjazm może jednak być przedwczesny, ponieważ mechanizmy biochemiczne zachodzące w melanocytach wydają się bardziej złożone, co pokazują kolejne badania. Przedmiotem zainteresowań naukowców jest przekaźnictwo związane ze znajdującym się na tych komórkach receptorem genu MC1R, który jest zaangażowany w ochronę skóry przed skutkami promieniowania ultrafioletowego. To MC1R ma być aktywowany po ekspozycji na słońce, wpływać na ilość produkowanej melaniny i naprawę uszkodzeń DNA w melanocytach Defekty tego receptora zmniejszają zatem zdolność obrony przed skutkami narażenia na UV, a obserwuje się je zwłaszcza u osób z jasną cerą i tendencją do oparzeń, co może wyjaśniać ich większe narażenie na czerniaka5. Co ciekawe, to występująca u 1-2% populacji mutacja w MC1R odpowiada za rudy kolor włosów, który również sprzyja zachorowaniu6. Z drugiej strony w ok. 10% przypadków rodzinnego występowania czerniaka największą rolę odgrywają geny CDKN2A (p16) oraz CDK4. I wreszcie prawie 50-60% chorych na uogólnionego czerniaka wykazuje mutację genu BRAF, która prowadzi do niekontrolowanego podziału komórek nowotworowych (zarówno ograniczenia ich apoptozy, jak i nasilenia potencjału replikacyjnego oraz zdolności naciekania tkanek i tworzenia przerzutów)7. Czerniak i znamiona Podczas gdy naukowcy stopniowo odkrywają kolejne biochemiczne sekrety czerniaka, przeciętnego obywatela zdecydowanie bardziej interesują aspekty praktyczne - przede wszystkim objawy, na które powinien zwrócić uwagę, by możliwie jak najszybciej zdiagnozować raka. I tutaj również praktyka okazuje się trudniejsza od teorii. Powszechnie uznaną metodą profilaktyki jest w tym przypadku regularne obserwowanie wszelkich wykwitów na skórze - duża ilość znamion barwnikowych (melanocytowych), znamiona dysplastyczne oraz duże (>20 cm średnicy) znamiona wrodzone (tzw. kąpielowe) należą bowiem do najważniejszych czynników ryzyka. Choć większość z nich jest łagodna i niegroźna, mogą ulec zezłośliwieniu. Naukowcy pokusili się nawet o liczbowe określenie tej zależności. Prawdopodobieństwo czerniaka ma rosnąć o 2-4% z każdym kolejnym znamieniem, a skrupulatna analiza skóry prawie 3,7 tys. bliźniaczek rasy kaukaskiej wykazała, że ich ilość na prawym ramieniu jest czynnikiem pozwalającym oszacować ogólną liczbę - jeśli wynosi co najmniej 11, na całym ciele może być ich ponad 100, co istotnie zwiększa ryzyko czerniaka8. Istotna jest jednak nie tylko liczba podejrzanych zmian, ale i ich wygląd. Nowotwory najczęściej rozwijają się bowiem z tzw. znamion atypowych, których cechy określane są za pomocą kryteriów ABCDE (od angielskich słów: asymemetry - asymetryczne; borders - nieregularne, czyli nierówne, zamazane lub ząbkowane brzegi; color - barwa ciemniejsza od pozostałych lub niejednolita, z odcieniami czerni, brązu, czerwieni, szarości lub błękitu; diameter - rozmiar powyżej 5 mm; evolution - ewolucja zmiany, czyli np. unoszenie się ponad skórę). Problem jednak w tym, że standardowa metoda ABCDE nie zawsze się sprawdza. W zasadzie pozwala na właściwe zakwalifikowanie jedynie połowy czerniaków, z pominięciem tych wczesnych (mniejszych niż 5 mm), guzkowych (które nie są nieregularne), bezbarwnikowych oraz tych w obrębie skóry owłosionej głowy9. Innymi słowy, ta klasyfikacja w praktyce pozwala wykryć jedynie zaawansowane nowotwory! Profilaktyka czerniaka Co zatem zrobić, aby nie przeoczyć melanomy? Podstawą są regularne badania skóry u dermatologa, wykonywane w dobrym oświetleniu oraz z uwzględnieniem okolic trudno dostępnych (głowa, stopy, przestrzenie międzypalcowe, okolice narządów płciowych i odbytu). To istotny element profilaktyki, o której więcej piszemy w tekście pt. "Uprzedzić ruchy wroga". Najbardziej zalecanym badaniem jest dermoskopia. Wykorzystywane w tej metodzie dermatoskopy umożliwiają obejrzenie naskórka i skóry właściwej w 10-krotnym powiększeniu (a wideodermatoksopy - nawet w 100-krotnym). Pozwala to osiągnąć czułość na poziomie 81,3% i swoistość aż w 94,6%, co w efekcie umożliwia wykrycie wczesnego czerniaka10. Wszystkie zmiany odróżniające się od pozostałych oraz budzące wątpliwość są kwalifikowane do usunięcia, czyli tzw. biopsji wycinającej, a następnie zostają poddane mikroskopowemu badaniu histopatologicznemu. Od jego wyniku zależy dalsze postępowanie/ Oko w oko z czerniakiem I jeszcze jedna, być może największa pułapka. Wbrew powszechnemu przekonaniu czerniak to nie tylko nowotwór skóry. Może rozwinąć się w każdej części ciała, w której obecne są melanocyty. Najczęstszą pozaskórną lokalizacją melanomy jest oko. I tutaj również liczby okazują się względne: choć czerniak gałki ocznej stanowi tylko 3,7% wszystkich przypadków, to ma duży potencjał do przerzutów, jest przyczyną 13% zgonów z powodu melanomy, a do tego stanowi 70% wszystkich nowotworów gałki ocznej u białych dorosłych ludzi11. Najczęściej dotyczy naczyniówki oka. Głównymi objawami w tej lokalizacji są zaburzenia i ubytki pola widzenia, pojawiają się również błyski (fotopsje), podrażnienie i ból oka. Zwykle nowotwór ma kopulasty lub grzybiasty kształt i przyjmuje kolor od ciemnobrązowego do postaci bezbarwnikowej. Guz może też powodować odwarstwienie siatkówki. Głównym czynnikiem ryzyka nowotworu w obrębie naczyniówki są znamiona barwnikowe i niebiesko-szare znamię Ota w naczyniówce. Wykazano także związek między jasnym kolorem tęczówki, jasną karnacją skóry i skłonnością do powstawania opalenizny a jego ryzykiem12. I choć naturalne promieniowanie UV wydaje się kluczowym problemem, badania w tym zakresie są niejednoznaczne. W niektórych z nich ekspozycję na promieniowanie UV określono jako niezależny czynnik ryzyka czerniaka naczyniówki i ciała rzęskowego, ale nie znaleziono dowodów na związek między nim a czerniakiem spojówki i tęczówki. Bibliografia P. Rutkowski (red.). Złośliwe nowotwory skóry. Gdańsk: Via Medica, 2014; J. Didkowska, U. Wojciechowska, W. Tarkowski i wsp. Warszawa: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2012 roku, Centrum Onkologii - Instytut, 2014. The Ochsner Journal 2010; 10 (2): 56-65 Semin Cutan Med Surg 2010; 29 (4): 204-9 PLoS Genet. 2014; 10(5): e1004321 Molecular Cell 2014; 54 (6): 999 Mol Cell. 2013; 51 (4): 409-22 J Transl Med 2012; 10: 85; Int J Nanomedicine 2015; 10: 3131-46 Br J Dermatol 2016; 174 (2): 312-8 J Oncol 2015; 65 (6): 501-516 Journal of the European Academy of Dermatology 2004; 18 (6): 665-9 Cancer 2005; 103 (5): 1000-7; J Epidemiol Community Health 2001; 55 (5): 338-9 Arch Ophthalmol 2006; 124 (1): 54-60 Int J Cancer 2002; 101 (2): 175-82; Ophthalmology 2005; 112 (9): 1599-607; Cancer Res 2000; 60 (14): 3757-60; Int J Clin Exp Pathol 2013; 6 (7): 1230-44 Ophthalmology 2003; 110 (11): 2223-34 J Dermatol Case Rep 2014; 8 (3): 60-6 Int J Clin Exp Pathol 2012; 5 (8): 739-53 Am Fam Physician 2001; 63 (7): 1359-68 Med Rodz 2006; 2: 45-53 Br J Dermatol 2002; 204: 259-261; Dermatol 2002; 204: 259-261 Int J Dermatol 2015; 54 (9): 1023-9 Jedna z metaanaliz nie potwierdziła takiej zależności w żadnym przypadku raka gałki ocznej, ale autorzy innego eksperymentu przekonują, że nowotwór ten nie pojawia się równomiernie w kuli, jaką tworzy naczyniówka, a jego rozkład odpowiada najbardziej naświetlonym jej regionom w okolicy plamki żółtej, malejąc wraz z oddalaniem się od niej13. Mimo tych wątpliwości noszenie okularów przeciwsłonecznych to wciąż standard profilaktyki - zwłaszcza że podstawową metodą leczenia w przypadku zaawansowanej choroby powodującej ślepotę zajętego oka jest enukleacja, czyli operacja polegająca na usunięciu gałki ocznej. Nie ma ona jednak przewagi nad brachyterapią, czyli radioterapeutyczną techniką leczenia, polegającą na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych przez umieszczenie źródła promieniowania w guzie lub jego sąsiedztwie14. Niewidoczny czerniak Trzecią co do częstości lokalizacją są błony śluzowe. Wówczas nowotwór pojawia się w obrębie jamy ustnej (ponad połowa przypadków), przewodu pokarmowego (w szczególności odbytnicy) lub układu moczowo-płciowego. Taki czerniak dość długo nie daje objawów. Później wygląda jak płaska zmiana o charakterze plamki lub jest nieznacznie uniesiony. Ma przy tym nieregularne zabarwienie: może przybierać kolor brązowy i czarny, białoszary, fioletowy i czerwony, a nawet być bezbarwny15. Na późniejszym etapie czerniak błon śluzowych unosi się, a w efekcie pojawiają się obrzęk, owrzodzenie, krwawienie i ból. Objawy te nie są jednak charakterystyczne, co znacznie opóźnia diagnostykę. Nic dziwnego, że nawet w 25% w momencie rozpoznania stwierdza się przerzuty do węzłów chłonnych, a rokowania są jeszcze gorsze niż w przypadku raka skóry: wskaźnik 5-letniego przeżycia wynosi zaledwie 25%16. Co istotne, ze względu na lokalizację (miejsca nieeksponowane na promienie słoneczne) w tym przypadku trudno mówić o UV jako przyczynie rozwoju nowotworu. Tak naprawdę nie wiemy dziś, co mu sprzyja - zwłaszcza że pojawia się też np. w żołądku czy jelicie cienkim, które są pozbawione melanocytów. Czerniak na skórze Jak widać, czerniak lubi wędrować po ludzkim ciele. Nawet w swojej podstawowej, skórnej postaci bywa nieprzewidywalny. W jej obrębie wyróżnia się bowiem kilka podtypów, z których największe znaczenie kliniczne mają czerniak szerzący się powierzchownie, guzkowy, z plamy soczewicowatej oraz podpaznokciowy. To ten pierwszy jest najczęstszy - stanowi ok. 70% wszystkich przypadków tego nowotworu17. Charakteryzuje się promienistym i powierzchownym rozprzestrzenianiem się guza początkowo w naskórku, później w warstwie brodawkowej i siateczkowej skóry właściwej. Może pojawiać się w dowolnej lokalizacji, szczególnie w miejscach wystawionych na intensywną, przerywaną ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe (u kobiet zwykle są to kończyny, a u mężczyzn - tułów). Stosunkowo łatwo zauważyć również czerniaka guzkowego - to widoczna, czarna lub niebieska zmiana na skórze, która po prostu przybiera nieco inny kształt (rośnie pionowo, jest zatem bardziej wypukła). Pojawia się zwykle u osób starszych, w różnych miejscach, rośnie szybko, jest symetryczna. Z kolei czerniak z plamy soczewicowatej w przeciwieństwie do pozostałych form wiąże się ze skumulowanym, przewlekłym, przekraczającym 20 lat narażeniem na promieniowanie ultrafioletowe (co bardziej przypomina nieczerniakowe nowotwory skóry), występuje na skórze uszkodzonej przez słońce, a często jest poprzedzony wieloletnim występowaniem plamy soczewicowatej. Zwykle występuje w obrębie głowy i szyi18. Czerniak pod paznokciem I wreszcie czerniak akralny, występujący na dłoniach, stopach i pod paznokciami, choć w populacji kaukaskiej stanowi marginalny odsetek przypadków, jest ciekawy z kilku powodów. Po pierwsze, jego przyczyny owiane są tajemnicą. Nie wykazano, by znaczenie miały czynniki genetyczne, a rola promieniowania słonecznego wydaje się ograniczona - zwłaszcza w przypadku czerniaka aparatu paznokciowego, ponieważ płytka pełni tu funkcję protekcyjną. W wielu przypadkach (do 80%, okazuje się, że chorzy mieli wcześniej do czynienia z urazem palca. Co więcej, rak częściej rozwija się w obrębie kciuka i palucha - najbardziej narażonych na obrażenia. Taka zależność nie do końca jest jasna, ale być może ma związek z czynnikiem wzrostu fibroblastów, którego ekspresję wykazano zarówno w gojących się ranach, jak i czerniakach19. Po drugie, zdaniem włoskich badaczy właśnie rak rozwijający się w obrębie stopy może być najbardziej agresywną formą, a nawet niezależnym czynnikiem negatywnego rokowania - przynajmniej w porównaniu do nowotworu zlokalizowanego na nogach20. Obrazki włoskie wytwarzają bulwy wielkości około 4-5 cm, z których jesienią wyrastają strzałkowate liście. Ciemnozielone liście są bardzo dekoracyjne, ponieważ mają wyraźnie zaznaczone, jaśniejsze nerwy (barwy jasnozielonej lub kremowej). Ponadto liście są zimozielone i w czasie łagodnych zim mogą stanowić ciekawą ozdobę Mimo, iż wyleczalność czerniaka skóry wynosi 90%, co drugi pacjent z jego zaawansowaną postacią umiera. Bardzo ważne jest zdanie sobie sprawy z powagi problemu, profilaktyka, samodzielne kontrolowanie oraz regularne wizyty u dermatologa. Jakie znamiona powinny zwrócić naszą uwagę? powiększające się wypukłe krwawiące zmieniające kolor, zarówno na ciemniejszy jak i te odbarwiające się kiedy wyrastają z nich włosy Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania: uwarunkowania genetyczne oparzenia słoneczne częste korzystanie z solarium jasna karnacja występowanie licznych znamion i pieprzyków Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Dermatologiczne oraz firma La Roche- Posay, w całej Polsce organizuje bezpłatne badanie znamion oraz pomoc w razie wykrycia podejrzanych zmian skórnych. Więcej informacji można znaleźć na stronie yWmbwzf.
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/25
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/44
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/94
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/69
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/14
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/16
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/32
  • e9l6qbdj1h.pages.dev/93
  • czy z czerniaka wyrastają włoski